Hedde en Jenne

 

 

ik neem u mee in een schoolplaat
van honderd jaar geleden
naar de oude Hedde met de spa
die turf staat uit te steken

en bij iedere steek hoort hij
de boze woorden van zijn Jennegie
over honger en over kou
als knagende steken in zijn zij

de Jacobsladder wordt geladen
gave plakken zuiver veen
glinsterend in het morgengloren
een prachtrij op de hemel na

maar tijdens het doodse stapelen
verglinstert hij met het zonlicht mee
en ziet de witgeplooide wade
om zijn verloren dochter heen

 

Heddes Bregje
* 1910 † 1914

heden aan ons veel te vroeg ontnomen
meisje voorbestemd naar licht te streven
eeuwiglijk ons stralend lief gebleven
de Heere God zal haar verwellekomen

 

het malen van de baggelmolen
het moggelen van water en van veen
het draaien en het alsmaar draaien
van de as en om en om en telkens om zich heen

maar het tomeloze malen
in zijn hoofd van zoveel woorden
maar tot Jenne nimmer uitgesproken
stapelend tot een zinneloos geheel

het zwarte slib op aarde uitgegoten
uitgestreken en gestampt voor eerst gedroogd
dan geharkt en dan tot turven uitgesneden
dan komt de tijd voor lang en gedurig drogen

en Hedde ziet hun wittebroodsweken
voor zich van samen in de beddestee
hij sprak haar gouden bergen toe
een lapje dalgrond voor hun leven

 

Hedde en Jenne

zijn heden den tienden november
van negentienhonderdennegen
door Gods wil tezamen verbonden
verheugd in het huw’lijk getreden

 

ze delen een keet langs venige gronden
zijn eerste vrouw vroeg overleden
zag het woeste land nimmer ontgonnen
de stapels turf warmte van heden

en Jenne stookt de kachel warm
de hartversterkende avondpap
een beetje sjeu een scheutje schnaps
na het sappelen met de grond

morgen vangt het laden aan
het stapelen in de schuiten
op een rij en één voor één
en Jenne telt de turven

ze turft ze met diepzwarte inkt
turf van Scholtens kwaliteit
drie schuiten langs het jaagpad drijven
het eindeloos zeulen in de touwen

hun grondwaar met de trekvaart mee
door de kanalen op naar Stad
om aan de singels aan te meren
een warmtebron voor hoge heren

aan de rand van de vlakke gronden
daar klopt de veengeest vredig aan
het land waarin de mens verbonden
is door arbeid, armoe en toch liefde

en Hedde stopt de kachel vol
hij steekt de turf nog eenmaal aan
zijn Jenne kijkt hem vol van vreugde aan
stralend echtpaar in het veen

 

Else

heden zeven mei negentienzestien
heeft de Heere ons een zoon geschonken
in menig lied met lof bezongen
ons eeuwig lieflijk jong van het veen

Hedde en Jenne

 

EINDE

————————————————-

 

ik neem joe met in een schoelplaot
van honderd jaor leden
naor de olde Hedde met de schup
die törf stait oet te steken

en bij elke steek heurt hij
de kwaoie woorden van zien Jennegie
over honger en over kolde
as knagende steken in zien zied

de jacobsledder wordt laoden
geve plakken zuver veen
glinsternd in het mörgenlocht
een prachtrieg op de hemel nao

maor tiedens het doodse staopeln
verglinstert hie met het zunlocht met
en ziet de witgeplooide wade
om zien verleuren dochter hen

 

Heddes Bregjem

* 1910 † 1914

vandaoge an ons veul te vroug vortnomen
wichie veurbestemd naor locht te streven
eeuwiglijk oons straolend lief bleven
de Heere God zal heur verwelkommen

 

het malen van de baggelmeul
het maggeln van waoter en van veen
het draaien en het almaor draaien
van de as en om en om en iederkeer um hom hen

maor het tomeloze malen
in zien heufd van zoveul woorden
mor tot Jenne nooit niet oetspreuken
stapelnd tot een zinneloos gehail

het zwarte slib op eerde oetgeuten
oetstreken en stampt veur het eerst dreugd
dan harkt en dan tot törven oetsneden
dan komt de tied veur lang en aldeur dreugen

en Hedde zug heur wittebroodsweken
veur hom van samen in de bèrrestee
hij zee heur golden bargen toe
een lappie dalgrond veur heur leven

 

Hedde en Jenne

binnen vandaoge de tiende november
van ningtienhonderdennegen
deur Gods wil met mekaar verbonden
bliede in het huwelijk treden

 

ze dailen een keet langs venige gronden
zien eerste vrouw vroug overleden
zag het woeste laand nooit ontgunnen
de stapels törf waarmte van heden

en Jenne stookt de kachel waarm
de hartverstaarkende aovendpap
een beetie sjeu een scheutie schnaps
nao het sappeln met de grond

mörgen begunt het laoden
het stapeln in de schuten
op een rieg en ien veur ien
en Jenne telt de törven

zij törft ze met diepzwarte inkt
törf van Scholtens kwaliteit
drei schuten langs het jaogpad drieven
het eindeloze zeulen in de touwen

heur grondwaar met de trekvaort met
deur de knaolen op naor Stad
um an de singels an te meren
een waarmtebron veur hoge heren
*

an de raand van de vlakke gronden
daor klopt de veengeest vredig an
het laand waorin de mens verbonden
is deur arbeid, armoe en toch laifde

en Hedde stopt de kachel vol
hij stek de törf nog ienmaol an
zien Jenne kik hom vol van vreugde an
straolend echtpaor in het veen

 

Else

vandaoge zeuven mei ningtienzestien
het de Heere ons een zeun schonken
in mennig lied met lof bezongen
ons eeuwig lieflijk jong van het veen

Hedde en Jenne

—————————————————

 

 

Leontine Wagter
(Vertaoling Klaas Knillis Hofstra.)
(Met daank an Arja Olthof, www.huusvandetaol.nl.)

“https://www.heijenbrock.org/industrieschilder/home/”>https://www.heijenbrock.org/industrieschilder/home/ 

 

 

© Herman Heijenbrock – Vervening te Emmen Compascum – Uit omstreeks 1915 – © http://www.heijenbrock-beeldbank.org/werken-herman-heijenbrock.php 

 

Heddes Bregje – Knipkunst © Marius de Schaar

 

Hedde en Jenne tevreden bij de kachel vol turf – Knipkunst: © Marius de Schaar